Po zerwaniu z nałogiem mogą pojawić się zarówno krótko-, jak i długofalowe skutki uzależnienia. Osoby, które zaprzestały sięgania po alkohol czy narkotyki powinny dać czas swojemu organizmowi na powrót do pełnej sprawności. Może to jednak potrwać wiele tygodni, a nawet miesięcy.
Ostry zespół abstynencyjny
Pierwsze objawy zespołu abstynencyjnego zwykle występują już po kilku godzinach od przyjęcia ostatniej dawki narkotyków bądź alkoholu. Potliwość, bezsenność, wymioty, ból głowy należą do dokuczliwych, ale łagodnych dolegliwości. Niektóre osoby muszą zmagać się ze znacznie groźniejszymi dla zdrowia zaburzeniami świadomości czy napadami drgawkowymi. Tego typu stan może utrzymywać się do kilkunastu dni. Im dłużej trwało uzależnienie, tym ciężej przebiega ostra faza zespołu abstynencyjnego. Dużo zależy też od rodzaju używki, np. w grupie narkotyków najtrudniejsze do odstawienia są opioidy.
Etap wczesnej abstynencji
Kiedy ustąpią objawy o ostrym przebiegu, walczący z uzależnieniem wchodzi w etap wczesnej abstynencji. Wiele osób w tym momencie nie wymaga już stałej opieki lekarskiej, lecz dla niektórych wciąż najlepszym rozwiązaniem jest pozostanie w ośrodku jeszcze przez kilka, a czasami kilkanaście tygodni. Uzależnienie nadal nie daje za wygraną – objawy fizyczne nie są już tak nasilone, jednak w ich miejsce pojawiają się wahania nastroju, kłopoty ze snem, niepokój, rezygnacja. Okres wczesnej abstynencji trwa zwykle do ok. 3 tygodni od zakończenia detoksu, chociaż w niektórych przypadkach etap ten może się nawet dwukrotnie wydłużyć.
Przewlekły zespół abstynencyjny
Zazwyczaj po kilku – kilkunastu tygodniach od odstawienia narkotyków lub alkoholu następuje powrót do zdrowia. Może się jednak zdarzyć, że zespół abstynencyjny przejdzie w formę przewlekłą, której największe nasilenie przypada zwykle na 6. miesiąc po detoksie. Na taki stan mogą wskazywać np. niemijające mimo upływu czasu problemy z pamięcią, zdolnością uporządkowanego myślenia, bezsennością lub sennością, obniżeniem sprawności fizycznej, stanami depresyjnymi.
