Osoba, której udało się wyjść z nałogu, stale musi kontrolować siebie i być kontrolowana przez bliskich. Nawrót uzależnienia może pojawić się pod wpływem bodźca – na skojarzenie z piciem lub narkotykiem mózg wydziela duże ilości dopaminy, która powoduje, że chętniej ulegamy pokusom i słabościom. Jak rozpoznać powrót do uzależnienia?
Zanim dojdzie do powrotu…
Zanim osoba uzależniona sięgnie po alkohol czy narkotyki, prawdopodobnie przejdzie przez szereg faz. Ważne, by zareagować w porę i skierować tę osobę na terapię, która pomoże jej wytrwać w trzeźwości. W uzależnieniu mamy do czynienia ze śladem pamięciowym, czyli pobudzeniem wspomnień związanych z alkoholem czy używkami, które wywołują chęć napicia się bądź zażycia.
Przez jakie fazy przechodzi osoba uzależniona?
Zaczyna się od zaprzeczania problemowi, później następuje agresywna reakcja przy zwróceniu uwagi na problem z uzależnieniem lub całkowite unikanie tematu nałogu. Osoba, która lada chwila wróci do nałogu, cierpi na obniżony nastrój, widzi jedynie tunelowo, ma problemy z konstruktywnym planowaniem. Odczuwa klęskę i nie dostrzega wyjścia ze swojej sytuacji, co sprawia, że zaczyna rozważać „picie kontrolowane”. Z biegiem czasu dochodzi do depresji – bezsenności, problemów z myśleniem, wahań nastroju, braku wiary w siebie i okłamywania siebie i innych. Pod koniec, zanim uzależniony sięgnie po używkę, dochodzi do skrajnych emocji – uczucia frustracji, lęku, złości, zbliżanie się do obłędu umysłowego i gwałtowne zrywanie kontaktu ze wszystkimi osobami – zdrowymi, terapeutami, innymi uzależnionymi z grupy wsparcia.
Dlaczego należy kontrolować osobę uzależnioną?
Nałogi trudno przezwyciężyć, ponieważ wpływają one silnie nie tylko na sferę psychiczną, lecz również biologiczną – wspomniane wcześniej wydzielanie „hormonów nagrody”. Dlatego osoba uzależniona nigdy nie powinna być sama. Ważne, aby czuła wsparcie swojej rodziny i przyjaciół, i aby rozumieli oni problem. Specjaliści zawsze polecają terapie rodzinne nie tylko dla zdrowia psychicznego wszystkich członków rodziny, ale również po to, aby umieli oni w porę rozpoznać zagrożenie powrotem do nałogu i zapobiec mu poprzez skierowanie nałogowca na terapię.
