Zespół abstynencyjny (syndrom odstawienia) – objawy i leczenie

Zespół abstynencyjny (syndrom odstawienia) – objawy i leczenie

Alkohol, narkotyki oraz inne substancje uzależniające w destrukcyjny sposób wpływają niemal na każdy aspekt naszego życia. W miarę obserwacji szkód wyrządzonych w zdrowiu oraz relacjach z innymi ludźmi wiele osób decyduje o zerwaniu z uzależnieniem. To zawsze dobra decyzja, jednak na jej powodzenie największy wpływ mają warunki, w jakich zaprzestajemy stosowania substancji uzależniającej. W większości przypadków detoks alkoholowy albo narkotykowy przeprowadzany na własną rękę jest nie tylko nieskuteczny, ale również niebezpieczny dla zdrowia lub życia. Wszystkiemu winien jest zespół abstynencyjny, inaczej określany jako syndrom odstawienia.

Objawy zespołu abstynencyjnego

Syndrom odstawienia występuje u osób, które zdecydowały o zaprzestaniu zażywania używki: alkoholu, narkotyków, ale także innych substancji uzależniających, na przykład nikotyny, cukru albo niektórych leków. To właśnie zespół abstynencyjny stanowi największe wyzwanie dla osoby uzależnionej. W wyniku odstawienia substancji uzależniającej dochodzi do nagłej zmiany w procesach metabolicznych organizmu. W wyniku odczuwania biochemicznego głodu zaczyna on wysyłać liczne sygnały alarmujące w postaci fizycznych oraz psychicznych symptomów. Im silniejsza substancja uzależniająca, tym dotkliwsze objawy syndromu odstawienia. W przypadku uzależnienia od alkoholu i narkotyków warto z tego powodu udać się na detoks w zamkniętej placówce z pełną opieką medyczną.

Wśród fizycznych objawów syndromu odstawienia alkoholu najczęściej pojawiają się:

– bóle głowy oraz mięśni,

– nadmierna potliwość

– gwałtowne skoki ciśnienia,

– biegunka,

– nudności oraz wymioty.

Zespół abstynencyjny wiąże się jednak także z odczuwaniem objawów psychicznych, takich jak:

– ogólne rozdrażnienie,

– zaburzenia snu,

– stanami depresyjne oraz lękowe.

Ponieważ organizm każdej osoby działa indywidualnie, w skrajnych przypadkach syndromu odstawienia alkoholu u pacjenta może dochodzić także do:

– zaburzeń pracy serca lub innych organów wewnętrznych,

– agresji wobec otoczenia,

– myśli i prób samobójczych.

Jeszcze silniejszy syndrom odstawienia odczuwają osoby uzależnione od narkotyków, na przykład od kokainy, amfetaminy czy opiatów. W ich przypadku zespół abstynencyjny wiąże się z niebezpiecznymi dla życia oraz zdrowia objawami fizycznymi. Część z nich pokrywa się z objawami wymienionymi w syndromie odstawienia alkoholu, jednak dodatkowo pojawić mogą się również:

– skurcze mięśni,

– bóle brzucha,

– swędzenie całego ciała,

– katar i łzawienie.

Najbardziej niebezpieczne objawy syndromu odstawienia narkotyków dotyczą:

– gwałtownych skoków ciśnienia,

– napadów padaczkowych,

– zapaści,

– ataków paniki,

– niepohamowanej agresji,

– psychozy oraz majaczeń.

Syndrom odstawienia – leczenie

Warto mieć świadomość, że zespół abstynencyjny może występować nie tylko u osób uzależnionych, które przyjmowały substancję uzależniającą przez dłuższy czas. W przypadku jednorazowego zażycia dużej dawki substancji wpływającej na ośrodkowy układ nerwowy po czasie również może pojawić się syndrom odstawienia. Ze względu na trudny przebieg zespołu abstynencyjnego oraz potencjalne ryzyko dla zdrowia i życia, osoby uzależnione, które chcą w bezpieczny sposób zwalczyć zespół abstynencyjny, powinny udać się na odwyk w profesjonalnej placówce. Dotyczy to w szczególności najsilniej uzależniających i najbardziej destrukcyjnych dla zdrowia substancji: narkotyków oraz alkoholu.

Pacjent dobrowolnie decydujący się na detoks w ośrodku leczenia uzależnień otrzymuje gwarancję swojego bezpieczeństwa podczas detoksu oraz szansę na dalsze, skuteczne leczenie uzależnienia. Jeszcze przed rozpoczęciem detoksu wykonywany jest pełen profil badań lekarskich osoby uzależnionej, który ma na celu rzetelną ocenę stanu zdrowia organizmu. Na podstawie wyników badań dobierane są najbezpieczniejsze metody odtruwania organizmu z uzależniającej substancji. Dodatkowo objawy zespołu abstynencyjnego są łagodzone poprzez kontrolowane przez lekarzy oraz pielęgniarki dawki leków oraz płynów infuzyjnych. W efekcie organizm szybciej się regeneruje, a pacjent ma wyższe szanse na dotrzymanie swojego postanowienia o trzeźwości. Sam detoks osoby uzależnionej trwa około tygodnia. W tym czasie pozostaje ona pod stałą opieką lekarską oraz pielęgniarską. Po zakończeniu detoksu ośrodek kieruje pacjenta na psychoterapię.

mgr Weronika Hankowska

Autor: mgr Weronika Hankowska

Ukończyła studia magisterskie na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym na kierunku położnictwo oraz specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego.  Odbyła wolontariat na oddziale położniczym i w poradni laktacyjnej Szpitala św. Zofii w Warszawie. Od wielu lat zajmuje się leczeniem uzależnień od alkoholu i narkotyków.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować: